Speerpunt 4: Beperking bodemdaling

Bodemdaling (en dan vooral het tegengaan van bodemdaling) is een belangrijk onderwerp in het hele kennis- en innovatieprogramma. De focus ligt momenteel sterk op onderwaterdrainage als middel om bodemdaling af te remmen, maar het speerpunt is breder. De komende jaren gaan we op zoek naar andere methoden om bodemdaling te beperken, terwijl daarnaast de voorspelling van bodemdaling (ook locatiespecifiek) zal moeten verbeteren.

We moeten samen nadenken over andere bedrijfssystemen zoals rieteconomie en waterboeren, die minder bodemdaling veroorzaken. Naast de gevolgen voor bodemdaling zijn daarbij ook de economische aspecten van belang. Wat is het saldo/ha bij diverse peilen, bij variabele peilen, bij onderwaterdrainage en bij nieuwe innovatieve bedrijfssystemen? Een regelmatig terugkerende kennisvraag is of er innovaties denkbaar zijn en toegepast kunnen worden, op daarvoor in aanmerking komende (deel)gebieden, die bodemdaling verder afremmen of zelfs kunnen zorgen voor nieuwe aangroei van het veen.

Trajecten rondom Beperking bodemdaling

  • Bodemdaling bekijken vanuit functies van het gebied
    Vanuit de bodem gedacht is de laagste hoogte een cruciaal gegeven. Er is grote behoefte aan handvaten om concrete afwegingen te kunnen maken. We willen samen af kunnen spreken bij welk dalingsniveau een functieverandering op moet treden. Hoe diep mag de bodem dalen voor bijvoorbeeld een functie als landbouw? 
  • Bodemdaling als functie van geologie
    Door verschillen in veentype, bodemopbouw (bijv. door kleiafzettingen in het veen) en dikte van de deklaag verloopt de bodemdaling lang niet overal even snel, hetgeen tot lokale verschillen in hoogteligging leidt. Er is behoefte aan actuele bodemkaarten die met alle voor bodemdaling relevante factoren rekening houden. Veel maaiveldhoogten zijn weinig frequent gemeten. Is het mogelijk een betrouwbaar monitoringssysteem voor bodemdaling met de radar interference methode op te zetten?
  • Bodemdaling remmen door ophoging
    In het gebied rond de Nieuwkoopse Plassen lopen mede in samenwerking met proefbedrijf Zegveld initiatieven om bodemdaling te compenseren door het opbrengen van (rest)materiaal uit de Nieuwkoopse Plassen. Nevenvoordeel is dat gelijktijdig ook draagkrachtverbetering van de bodem wordt verkregen. Kunnen we misschien ook vezelrijk materiaal (bijvoorbeeld miscanthus) toevoegen aan de bagger?