Agrariers en waterschappen starten Proefpolder Kringlooplandbouw

Vijf melkveehouders en twee waterschappen bundelen in de Proefpolder Kringlooplandbouw hun krachten om door middel van kringlooplandbouw de waterkwaliteit op polderniveau te verbeteren. Tijdens de startbijeenkomst op 17 mei jl. openden waterschapbestuurders Guus Beugelink (Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden) en Pieter Kruiswijk (Waterschap Amstel, Gooi en Vecht) de Proefpolder door het verzamelen van een grondmonster en meten van de grondwaterstand op één van de proefvelden. Hierna brachten zij samen met de deelnemende melkveehouders een toost met lokaal slootwater uit, op verbetering van de waterkwaliteit de komende vier jaar. Zowel de melkveehouders als waterschapbestuurders benadrukten het gemeenschappelijk belang van de Proefpolder: verbetering van de waterkwaliteit, verhoogde mineralenbenutting en minder bodemdaling voor het behoud van het veenweidenlandschap.

Het onderzoek
De onderzoeklocatie van de Proefpolder ligt in de veenweidenpolder Groot-Wilnis Vinkeveen, rondom de Gagelweg. De vijf deelnemende melkveehouders in het gebied starten gezamenlijk met de waterschappen een onderzoek naar de effecten van landgebruik op de waterkwaliteit en de doorvertaling en toepassing in de praktijk. Proefvelden in de polder moeten uitwijzen wat het effect van bemesting is op de bodem- en waterkwaliteit. Daarvoor worden proefvelden met diverse bemestingsniveaus gemonitord op de deelnemende melkveebedrijven. Het project loopt van 2017 t/m 2020.

Waarom een Proefpolder?
Verbetering van de waterkwaliteit, het sluiten van mineralenkringlopen en verhoging van de mineralenbenutting vragen om een aanpak die bedrijfsgrenzen overstijgt. Waar een instrument als de Kringloopwijzer op bedrijfsniveau het bodemoverschot van mineralen in kaart brengt, gaat de Proefpolder een stap verder door de effecten op perceelniveau en polderniveau te bepalen. De relaties tussen het bodemoverschot en nutriëntenverliezen naar het oppervlaktewater liggen namelijk op perceelniveau en worden vooral bepaald door de handelingen van de agrariër, de bodemgesteldheid en de hydrologische situatie van het perceel. De perceelbodem is de verbindende schakel met het oppervlaktewater en daarmee met het polderniveau. Registraties en metingen in de Proefpolder zullen waardevol zijn qua informatie en inzicht.

Kringlooplandbouw als middel
Bij Kringlooplandbouw is de bedrijfsvoering afgestemd op het gebruik van de op het bedrijf aanwezige en geproduceerde hulpbronnen en voorraden, zoals zonlicht, mineralen, arbeid, organische stof en energie. Er wordt zo min mogelijk gebruik gemaakt van externe aanvoer of aankoop, zoals kunstmest. De methode maakt mineralenkringlopen op het bedrijf inzichtelijk, met onderdelen als verliezen van ammoniak, bodemoverschotten van mineralen, opbrengsten van het land en mineralenbenutting. Met dit inzicht kunnen praktische maatregelen gevonden en toegepast worden, die de kringlopen van mineralen beter doen sluiten. Uiteindelijk levert de methode ook informatie op over de CO2-uitstoot, ecologische voetafdruk en de opbouw of afbraak van organische stof. Kringlooplandbouw richt zich daarnaast op realisatie van een duurzaam inkomen voor de agrariër op de langere termijn.

Partners en financiering
De proefpolder heeft als partners vijf melkveehouders en de waterschappen AGV en HDSR, het Veenweiden Innovatiecentrum (VIC), PPP-Agro Advies, Wageningen Environmental Research, Louis Bolk Instituut, NMI, Boerenverstand en KnowH2O (projectcoördinatie in opdracht van VIC). Het project Proefpolder Kringlooplandbouw wordt mede gefinancierd vanuit het Programma Aanpak Veenweiden van de Provincie Utrecht. Dit programma heeft o.a. als doel bodemdaling af te remmen, duurzame landbouw en duurzaam waterbeheer te realiseren in het veenweidengebied. Daarnaast is er projectfinanciering beschikbaar via de Topsector Water regeling Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) en door financiële en in-kind bijdragen van AGV, HDSR en projectpartners. Een subsidieaanvraag voor het POP-3 programma is in behandeling.

Bekijk hier ook de filmreportage die Nieuwe Oogst maakte tijdens de startbijeenkomst.

Wilt u meer weten over de Proefpolder Kringlooplandbouw? Neem dan contact op met Gé van den Eertwegh, projectleider namens het Veenweiden Innovatiecentrum, via ge@veenweiden.nl

Waterschapbestuurders en melkveehouders brengen een toost uit met slootwater op een succesvolle Proefpolder, met als doel verbetering van de waterkwaliteit, reductie van de bodemdaling en een duurzame melkveehouderij in het veenweidengebied. V.l.n.r.: Ruud den Boer, Joost Samsom, Pieter Kruiswijk (AGV), Arthur van Dijk, Jaap van Vliet, Guus Beugelink (HDSR).