Met water (Kringloop)Wijzer

De Kringloopwijzer (KLW) is een nuttig managementinstrument, maar voor het veenweidengebied nog niet toereikend. Zo is er volgens Leo Oprel, oud-beleidsmedewerker van het ministerie van Landbouw en sinds kort werkzaam voor het VIC, te weinig aandacht voor water (=vernatting). Terwijl water een grote rol speelt bij veenoxidatie (CO₂ -emissie), grasproductie en de stikstofcyclus op het agrarisch bedrijf.

Het Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweiden (NOBV) doet onderzoek naar de relatie tussen grondwaterstanden en broeikasgasemissies. Dit levert waardevolle informatie op, die wat Leo betreft in de Kringloopwijzer opgenomen moet gaan worden. Maar het beïnvloeden van de grondwaterstand heeft gevolgen voor meer aspecten van de bodem, geeft hij aan. Ook deze zouden tot uitdrukking moeten komen in de Kringloopwijzer.

Bodemprocessen

Stikstof-gerelateerde bodemprocessen zoals nitrificatie en denitrificatie worden namelijk ook door de waterhuishouding in de bodem beïnvloed. Leo: “Organische stof is cruciaal in bodems en wordt in veen afgebroken. Dat weten de veenweideboeren als geen ander. Er is een grote dynamiek in opbouw en afbraak van CO₂, waarbij water een grote rol speelt. Het gaat bovendien niet alleen om de afbraak van CO₂. Ook andere bodemprocessen rond stikstof, zoals hierboven genoemd, worden niet benoemd in de KLW. Er is dus werk aan de winkel. Komende tijd gaat Leo dan ook alle hiaten in de KLW verzamelen en deze agenderen voor de aanpassing van de KLW.

Beloningsinstrument

Daarnaast gaat het VIC in het project Veenboeren 2030 met een aantal partners onderzoeken of de KLW ook ingezet kan worden als beloningsinstrument. Leo: ”De milieuopgaven zijn groot en vragen veel inspanningen van de boeren. Met meer aandacht voor water en de bijbehorende CO₂- en stikstofeffecten kan de KLW een krachtiger instrument worden met een win-win situatie voor alle betrokkenen.”