Eerste ‘Natte Teeltenhuisje’
Nederland heeft een eerste ‘Natte Teeltenhuisje’. Een Tiny House met lisdodde, maar niet geheel van lisdodde. Dat blijkt nu nog niet haalbaar. Dit illustreert waar we nu staan met de productontwikkeling van natte teelten, zegt Roelof Westerhof, themaleider natte teelten: “De insteek was een Tiny House volledig van lisdodde, maar gaandeweg hebben we die verwachting bij moeten stellen. De productontwikkeling is een proces van ‘trial en error’. We zitten nog aan de innovatiekant, nog niet aan de uitrolkant. In dit proces is doorzettingsvermogen één van de belangrijkste voorwaarden.”
Tot het uiterste gaan
Volgens opdrachtgever Jan Strijker van provincie Zuid-Holland is het belangrijk om bij een leer- en ontwikkelproces tot het uiterste te gaan: “We kunnen lang over de afzet van natte teelten praten, maar als je aan de slag gaat met de productie van een Tiny House weet je pas echt waar je allemaal tegenaan loopt. Van tevoren was iedereen optimistisch over de bouw van een Tiny House en leek het gemakkelijk te realiseren. Toch bleek het in het productieproces een behoorlijke uitdaging om lisdoddematerialen te vinden. Maar ook mislukking is een leerproces en hoort bij innovatie. Juist dan moet je doorpakken en van die mislukking maximaal leren. Het huidige ‘Natte Teeltenhuisje’ is nog geen eindfase, maar wel een ontwerp dat het verhaal vertelt en prikkelt tot meer. Bijvoorbeeld richting de verwerkers die materialen van lisdodde maken en de bouwers die dit materiaal vervolgens toepassen. Met dit eerste voorbeeld willen we hen aanspreken en stimuleren.”
Al lerende doen en al doende leren
Projectleider van het bouwteam, Hans Slootweg (ORG-ID) vult aan: “Het bouwteam met daarin de ontwerper, aannemer en materiaalleverancier bleek een cruciale succesfactor. Je bewaakt met elkaar het proces en kunt op tijd bijsturen. Toen de bestelde lisdodde-vezelplaten niet stevig genoeg bleken en ook de productie van Typhaboard (een gecombineerde constructie-/isolatieplaat van lisdodde) uitbleef, moesten we als team snel schakelen voor een alternatief. Dat vonden we in een bredere toepassing van materiaal uit natte teelten op een basis van hout-skelet. De combinatie van Zwarte Els-producten en lisdodde-toepassingen resulteerde in dit ‘Natte Teeltenhuisje’. De grootste kleine stap die op dit moment haalbaar is. Productontwikkeling vraagt niet alleen om goede ideeën en geld, maar vooral om doorzettingsvermogen. Want je belandt tijdens het innovatieproces ook in de Valley of Death, de fase waarin partijen/financiers afhaken. Dankzij de steun van provincie Zuid-Holland konden we de ontwikkeling toch doorzetten en het huidige Tiny House opleveren.”
Stappen in de bouw
“Uit de realisatie van de eerste producten van lisdodde, zoals het Tiny House, leren we waardevolle lessen.” vertelt Roelof Westerhof. “Zoals het belang van een bouwteam. Voor de ontwikkeling van bouwplaten van lisdodde willen we dan ook in lopende bouwprojecten mee ontwikkelen. Daardoor kunnen we op kleine schaal toepassing in de praktijk realiseren, leren en vragen opsporen. Onderdeel daarvan is het certificeren van producten en uitvoeren van een Levens Cyclus Analyse (LCA). Eerder stelden we al dat de ontwikkeling van lisdoddeteelt een proces is dat 10 jaar nodig heeft. Maar ook de ontwikkeling van lisdoddeproducten vraagt een lange adem en doorzettingsvermogen. Daarom verkennen we ook de mogelijkheden van andere natte teelten zoals (wilde) rijst en cranberries.”
Benieuwd waar het ‘Natte teeltenhuisje’ uit bestaat? Lees meer in het materialenpaspoort.
Voor vragen over de ontwikkeling van natte teelten in de veenweiden, neem contact op met Roelof Westerhof, via Roelof@veenweiden.nl
De realisatie van het ‘Natte Teeltenhuisje’ is mede mogelijk gemaakt door:
