Meer dan 15% van het oppervlak in de veenweiden bestaat uit (openbare) waterlichamen en wordt reeds voor diverse doeleinden gebruikt. De sloot tussen de veenweidenpercelen in het buitengebied vormt een belangrijke biotoop voor diverse, soms zeldzame, dieren en planten. De veensloot biedt echter ook mogelijkheden een (extensieve) vorm van visteelt te ontwikkelen om in de toenemende vraag naar vis te voorzien. Het Veenweiden Innovatiecentrum (VIC) startte, samen met ondernemers met belangstelling voor visteelt, een zoektocht, onder de noemer ‘Visteelt in veensloten’, dit maakt onderdeel uit van het icoon Aquatische landbouw. “De uitdaging van het icoon Aquatische Landbouw is om de economie van het veenweidengebied te blijven stimuleren, ook voor gebieden in de veenweiden waar het niet zo makkelijk is om melkveehouderij te bedrijven. Voor deze gebieden kan Aquatische Landbouw naast melkveehouderij een belangrijke extra inkomstenbron vormen”, aldus Arie Verhorst, voorzitter programmaraad VIC. Een aantal melkveehouders in het westelijk veenweidengebied en Friesland zijn de uitdaging aangegaan en gaan experimenteren met gebiedseigen vis, die op natuurlijke wijze kan opgroeien. Deze melkbedrijven worden nu gevolgd, om te weten te komen hoe de visstand nu is en hoe deze zicht ontwikkelt, wat de effecten zijn op de waterkwaliteit en of predatie voor vogels op simpele wijze kan worden tegengegaan.
Arie Verhorst, voorzitter programmaraad VIC, over
Aquatische Landbouw: “De programmaraad ziet op dit moment perspectief in visteelt. Visteelt kan meeliften met de bedrijfsvoering van melkveehouderijbedrijven, er gaat geen oppervlak verloren, maar er wordt juist meer oppervlak (namelijk het water) benut voor productie. Daarnaast kunnen andere vormen van aquatische landbouw in de toekomst voor kwetsbare delen in het veenweidengebied, waar droogtelegging en daarmee gepaarde draagkracht niet meer gegarandeerd kunnen worden, een alternatief vormen om deze gebieden toch economisch rendabel te houden. Aquatische Landbouw kan er op die manier aan bijdragen de melkveehouderij als drager van het veenweidengebied economisch vitaal te houden.”
Visteelt in veensloten maakt onderdeel uit van het icoon Aquatische landbouw, naast visteelt kunnen de veensloten en –percelen ook ingezet worden voor andere teelten, zoals teelt van veenmos, cranberries en kroos. De Programmaraad van het VIC heeft ter oriëntatie een bezoek gebracht aan het Ilperveld, lees hier meer over dit bezoek. Bas van de Riet van Landschap Noord-Holland heeft hierbij de proefvakken en percelen laten zien waar vorig najaar een proef is ingezet met het opkweken van veenmos. Het VIC wil demonstratieproeven inzetten om teeltmogelijkheden te onderzoeken in agrarisch gebied. Voor deze natte teelten is het nodig dat je kunt sturen met water. Zo moeten cranberries in de winter onder water staan. Het VIC heeft al ervaring met het verwerken van kroos tot veevoer. In dit geval gaat het echter om kroos voor hoogwaardige humane toepassingen, die veel hogere eisen stellen aan de teelt en een hoger saldo opleveren.
Contactpersoon Aquatische Landbouw: Frank Lenssinck| frank@veenweiden.nl