Veenweiden beweiden: een vanzelfsprekend feit

De afgelopen periode is veel vakkennis opgedaan over beweiden in de Veenweiden. Deze extra kennis voor melkveehouders, adviesorganisaties en mengvoederfabrikanten heeft geholpen beweiding een nieuwe kennisimpuls te geven. De angst van de politiek dat het afschaffen van het melkquotum zou leiden tot minder beweiding in de veenweiden blijkt ongegrond. Zo’n 90% van de veenweiden veehouders beweidt nog steeds. Veenweiden beweiden heeft bijgedragen aan het behoud van beweiding in de veenweiden en de trendbreuk van landelijk opstallen. 

Een van de grote vraagstukken in het veenweidegebied is de ontsluiting van de percelen. Dat is namelijk een belangrijke beperkende factor als het gaat om toekomstige ontwikkelingen in automatisch melken en grotere koppels koeien beweiden. In het westen van Nederland wordt het meeste beweid, in de rest van Nederland waar minder beweid wordt, zijn er meer robots en zijn de bedrijven gemiddeld groter. Waar het daar gaat om het vergroten van het aandeel weidegang, gaat het in het westen om het behoud van weidegang, ook als er een toename komt van automatisch melken en er grotere koppels komen. De uitdaging was daarom een beweidingssysteem te ontwerpen met meer koeien op een kleinere huiskavel. Uit een systeemanalyse bleek dat er nieuwe kennis nodig is, maar ook de ontwikkeling van vakmanschap bij veehouders op dit terrein. Daarom zijn binnen dit thema twee verschillende beweidingssystemen ontwikkeld en in de praktijk getest.

Robotmelken en weidegang
Bij veel boeren leeft de veronderstelling dat bij een melkrobot weiden van melkkoeien erg lastig is. ‘Kurzrasen’, een beweidingssysteem ontwikkeld in Duitsland, gaat uit van het continue weiden van melkvee op een vast aantal hectares grasland. Het gras wordt continue zeer kort afgeweid waardoor een zeer dichte draagkrachtige zode ontstaat en weinig verlies plaatsvindt. Deze methode zou uitermate geschikt kunnen zijn om in combinatie met een melkrobot toe te passen.
Het is een bijzondere manier van beweiden, immers de koeien moeten leren met de lippen te eten omdat de graslengte rond de 3-4 centimeter blijft. De ervaring leert dat de koeien een meer constante melkproductie behouden. Dit kan voor sommige koeien nadelig zijn, echter de energiebehoefte is meer verdeeld over het seizoen en dat past goed bij het ritme van het graasseizoen.

Huiskavel weiden
Huiskavel weiden richt zich op de vraag hoe bij schaalvergroting (met extra grond die meestal niet direct bij het bedrijf ligt) toch weidegang mogelijk blijft.
Nederlandse beweidingssystemen zijn gericht op het principe van een maaisnede na een weidesnede. Echter bij een gelijkblijvende huiskavel en een grotere koppel melkvee kan het aantal melkkoeien oplopen naar 7,5 stuks melkvee per hectare. Met deze intensiteit is een tussentijdse maaisnede niet meer mogelijk.
Door ‘begrazingsdruk’, beperkt op stal voeren en ‘premowing’ proberen we de kwaliteit van het verse gras op voldoende niveau te houden. Een behoorlijke opgave zo blijkt al wel, immers de mestflatten zorgen voor pleksgewijze explosieve groei van het gras. Door het ‘luchtje’ aan het gras eten de koeien dit minder graag. En dat maakt de huiskavel tot een echte uitdaging.

Eind 2016 zullen van de twee onderzoeksprojecten de rapportages opgeleverd worden, zodat deze kennis in het nieuwe weideseizoen 2017 gebruikt kan worden.

Wilt u meer weten over succesvol beweiden in de veenweiden? Neem dan contact op met Frank Lenssinck via frank@veenweiden.nl