Bestuurder Jan Heijkoop over zijn ‘pensioen’: “Ik wil het VIC goed achterlaten.”
Bestuursvoorzitter Jan Heijkoop van het VIC is een man van het eerste uur. Volgens hem heeft het VIC echt tot de verbeelding sprekende onderzoeken kunnen initiëren, als technische oplossingen om bodemdaling te voorkomen, maar ook onderzoeken naar beweiding, Klei in Veen en naar Boeren op Hoog Water. Heijkoop zoomt in op de kans van natte teelten: “We worstelen met klimaatvraagstukken en moeten dat onderzoeken. Is het niks, dan kun je het afvoeren en is het wel wat, dan kunnen we het verder doorontwikkelen. We moeten daar oog voor hebben, ook als je er op voorhand sceptisch tegenover staat.”
Ging het onderzoek van het VIC in de beginjaren over bodemdaling en inklinking van het veen, tegenwoordig gaat het om veel meer dan dat. Heijkoop noemt als voorbeeld thema’s op het gebied van waterkwaliteit en stikstof. Het vraagt volgens hem om verbreding van het onderzoek en om innovatieve oplossingen. Als bestuursvoorzitter ondersteunt hij de directie in het scheppen van ruimte voor ideeën en onderzoek. Het gaat daarbij naast financiering vooral om communicatie. Heijkoop: “Hoe breng je het onderzoek voor het voetlicht. Hoe schets je het bredere perspectief, als je vindt dat de veehouderij thuishoort op veen. Hoe vertel je dat voor de natuur waterpeilen eerder omhoog dan omlaag moeten. Welke koeien en wat voor beweiding passen daarbij.” De samenhang tussen natuur en landbouw met altijd de vraag wat betekent het in de praktijk voor de boer die verder wil. Het is het VIC op het lijf geschreven.
‘Samenwerken is essentieel’
De 70-jarige bestuursvoorzitter zit vol met verhalen. Toch komt er een moment waarop hij het stokje gaat overdragen. Eind dit jaar of misschien toch begin volgend jaar. “Ik wil het VIC goed achterlaten.” En het innovatiecentrum staat er goed op, meent hij. De nieuwe directie en de medewerkers kunnen het goed met elkaar vinden en ook de bestuurlijke samenwerking met de andere veenweide provincies en het ministerie van LNV verlopen prima.
Het zijn belangrijke zaken voor Heijkoop, een vakman die altijd de verbinding zoekt. Bijna zijn hele leven was hij melkveehouder en spreekt als geen ander de taal van de boeren. De verdeeldheid en polarisatie in de sector en bij de overheid gaat hem aan het hart. Heijkoop: “Er is geen eenduidige visie. Het ontbreekt aan leiderschap. Samenwerken is essentieel.”
Jan Heijkoop is getrouwd woont in Oud-Alblas, de gemeente Molenlanden (ZH) heeft vier kinderen en 15 kleinkinderen. Om zijn grote familie om zich heen te hebben heeft hij de oude kaasmakerij verbouwd tot een groot woonhuis. Als hobby en om zijn hoofd leeg te maken, heeft hij 60 fokschapen en nog een aantal vleeskoeien met kalveren.