‘De ideale Veenweidekoe’

Onderzoek naar de mogelijkheden van selectie op klauwoppervlak bij koeien. Als afstudeeronderzoek voor de opleiding Dier- en Veehouderij is er gedurende 20 weken een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van selectie op klauwoppervlak bij koeien. Het onderzoek is uitgevoerd voor het Veenweiden Innovatiecentrum (VIC) Zegveld.

De aanleiding voor het onderzoek is de vertrapping van de veenweidegrond tijdens de weideperiode. Het VIC veronderstelt dat met name zware koeien met kleine klauwen schade aan het land veroorzaken door vertrapping. Om vertrappingsschade aan het land te voorkomen wordt er gezocht naar de ideale ‘veenweidekoe’. Hierbij wordt gezocht naar een koe met een groot klauwoppervlak en in verhouding een laag gewicht, zodat de druk per vierkante centimeter laag is. Het doel is onderzoeken of de variabelen ras, koevader (afstamming), leeftijd, gewicht en hoogtemaat significant invloed hebben op het klauwoppervlak en aan de hand daarvan bepalen of selectie op klauwoppervlak effectief is. Een subdoel hierbij is het onderzoeken van het verband tussen melkproductie en klauwoppervlak, met behulp van de variabele lactatiewaarde.

Onderzoeksrapport-klauwoppervlak: De ideale Veenweidekoe

Voorafgaand aan het onderzoek is er een literatuurstudie uitgevoerd naar de klauwen en het klauwoppervlak. Vervolgens is er een meetmethode ontwikkeld, op basis van het verkennende onderzoek naar klauwoppervlak. Er zijn metingen gedaan op twaalf bedrijven, door het afleggen van bedrijfsbezoeken met de klauwbekappers van de Agrarische Bedrijfsverzorging (AB). Tijdens de bedrijfsbezoeken zijn foto’s gemaakt van de rechterachterklauwen van de koeien. Met behulp van een online programma, dat tijdens het verkennende onderzoek is ontwikkeld, is met deze foto’s het klauwoppervlak berekend. Naast het klauwoppervlak zijn ook andere gegevens van de koe verzameld, namelijk het ras, de koevader, de leeftijd, het gewicht, de hoogtemaat en de lactatiewaarde. Door middel van een statistisch analyse is onderzocht of deze variabelen invloed hebben op het klauwoppervlak.

Uit de resultaten komt naar voren dat het gemiddelde klauwoppervlak van de 852 onderzochte koeien 107 vierkante centimeter bedraagt, met een standaarddeviatie van 12 vierkante centimeter. Voor de variabelen ras, koevader en bedrijf is er significant verschil in klauwoppervlak gevonden met behulp van de variantieanalyse. De correlatieanalyse geeft aan dat er voor de variabelen leeftijd en gewicht in relatie tot klauwoppervlak een significant verband bestaat, met een correlatiecoëfficiënt van respectievelijk 0,59 en 0,60. Tussen de variabelen hoogtemaat en klauwoppervlak bestaat een verband met een correlatiecoëfficiënt van 0,26. Tussen de lactatiewaarde en het klauwoppervlak is er geen negatief significant verband aangetoond.